«Shaxsiy mablag‘imizdan $200 ming sarmoya kiritdik». Yirik bankdan $12 million olgan O‘zbekistonlik startapning muvaffaqiyat tarixi

Freedom Broker Freedom Broker О редакции О редакции Cмотрите нас на YouTube! Cмотрите нас на YouTube!
Дата публикации: 09.10.2025, 12:46
2025-10-09T12:46:01+05:00
Surat: Ruslan Mardanov
«Shaxsiy mablag‘imizdan $200 ming sarmoya kiritdik». Yirik bankdan $12 million olgan O‘zbekistonlik startapning muvaffaqiyat tarixi

Toshkentlik uch hamkasb – Rustam Hamdamov, Vadim Zaxaryan va Jahongir Narzullayev dastlab telekom-kompaniyada faoliyat yuritishar, ammo bir kuni chakana do‘konlar uchun IT-platforma yaratish g‘oyasida katta imkoniyat borligini payqashadi. Shu fikr sababli hamkasblar BILLZ startapini tashkil etishdi. Bugungi kunda BILLZ’ning O‘zbekiston, Qozog‘iston, Tojikiston va Qirg‘izistonda 5000 ga yaqin mijozlari bor. Bu yilda esa BILLZ Gruziyaning TBC banki bilan bitim tuzdi: $12 million evaziga startap nazorat paketini sotdi va mahalliy o‘yinchidan bank ekotizimining bir qismiga aylandi.

Digital Business Astana Hub bilan hamkorlikdagi «Markaziy Osiyoning 100 startap hikoyasi» loyihasi doirasida Rustam Hamdamov bilan suhbatlashdi – u mahsulotni ishga tushirish, qimmatga tushgan xatolar, mijozlar uchun yaratilgan qulayliklar haqida batafsil aytib berdi. U, shuningdek, jamoa nima uchun do‘konlarda tunab qolganini, va tasodifiy nonushta millionlab dollarlik qarorga qanday olib kelganini so‘zlab berdi.

«O‘zbekistondagi chakana do‘konlarning qariyb 80 foizi raqamli yechimlarsiz ishlardi»

— BILLZ’ni ishga tushirish g‘oyasi sizga qanday keldi?

— 2011-yilda Ucell kompaniyasida ish boshladim. Bu O‘zbekistondagi yirik telekom-operator bo‘lib, o‘sha paytda shved-fin konserni TeliaSonera tarkibiga kirardi. Dastlab marketing bo‘yicha mutaxassis sifatida, keyin esa mahsulot yo‘nalishi rahbari sifatida ishladim. Telekom-biznesda biz nafaqat mobil aloqa, balki korporativ mijozlar uchun raqamli xizmatlar yaratish bilan ham shug‘ullanganmiz. Shu vaqt ichida 20-30 dan ortiq loyihalarni yo‘lga qo‘ydik. Shulardan biri – kichik va o‘rta biznesdagi mijozlar va bitimlarni hisobga olish dasturi edi.

2016-yilda uni joriy qilish uchun tadqiqot va fokus-guruhlar o‘tkazdik. U yerda ishtirokchilarning 30-40 foizi chakana do‘konlar ekanligi ma’lum bo‘ldi. Ular bilan suhbatlashib, mahsulotimiz ularga to‘g‘ri kelmasligini angladik. Chunki dastur kichik biznes uchun mo‘ljallangan edi – mijoz bazasi, qo‘ng‘iroqlar, savdoni qayd etish kabi asosiy funksiyalarni bajarardi. Lekin chakana savdo tarmog‘ining ehtiyoji boshqacha: minglab tovarlarni yuritish, mavsumiy savdo o‘zgarishlarini boshqarish, ombordagi qoldiqlarni nazorat qilish kerak edi. Bizning dastur esa bunga yaramasdi.

Shu bilan birga, o‘sha paytda bozorda raqamlashtirish zarurati juda katta edi. O‘shanda O‘zbekistondagi chakana do‘konlarning 80 foizi hech qanday raqamli yechimsiz ishlardi. Hisob-kitobni daftar yoki Excel’da yuritishardi, ayrimlari esa allaqachon eskirgan dasturlardan foydalanardi. Natijada samaradorlik past, vaqt va pul yo‘qotilardi, o‘g‘riliklar bo‘lardi. Shunda bu segmentda katta imkoniyat borligini tushundik. Shundan so‘ng chakana do‘konlar uchun avtomatlashtirish tizimi – BILLZ’ni yaratishga qaror qildik.

— Siz bilan jamoada yana kimlar bor edi?

— Avvaliga men bilan faqat Vadim Zaxaryan bor edi. U Ucell’da IT-mahsulotlar ishlab chiqishga mas’ul edi. Startapda texnik direktor (CTO) lavozimini egalladi. Keyin uchinchi hamasoschi – Jahongir Narzullayev qo‘shildi. U ham ilgari Ucell’da ishlagan, keyin ketib, do‘konlar tarmog‘ini ochgan edi. Biz g‘oyalarimizni uning savdo nuqtalarida sinab ko‘rdik va chakana savdoning ichki mexanizmlarini o‘rganib oldik.

Команда BILLZ

— Demak, sizlarda uch xil: mahsulot yaratish, IT-ishlanma va chakana savdo amaliyoti tajribasi bor edi. Mahsulotni tez ishga tushira oldingizmi?

— Dastlab 2-3 oyda chiqaramiz deb o‘ylagandik, ammo bu deyarli bir yil vaqtni oldi. Xatolar ko‘p bo‘ldi. Eng asosiy xatomiz – biz korporatsiyadan kelganmiz va startap boshlash oson deb o‘yladik. Korporatsiyada har vazifaga alohida mutaxassis bo‘ladi, jarayonlar yo‘lga qo‘yilgan. Startapda esa hammasini o‘zing qilishing kerak.

Yana bir xato – mahsulotni mukammal qilishga urinish edi. Biz har bir detallarni puxta ishlab, to‘liq funksional tizim yaratmoqchi bo‘ldik. Aslida esa tezda MVP (minimal ishchi mahsulot) yig‘ish, bozorda talabni sinab ko‘rib, so‘ngra savdoni boshlashimiz kerak edi. Bundan tashqari, o‘sha paytda jamoa “part-time” ishlardi – bu ham jarayonni sekinlashtirdi. To‘g‘risi, 2017-yilda ishni tashlab, investitsiya jalb qilib, bozorga chiqqanimizda, hozirgi natijalarga kamida ikki yil oldin erishgan bo‘lardik.

«Mijoz biznesini tushunish uchun do‘konlarda tunab, kassada ishladik»

— BILLZ do‘konda qanday ishlaydi? U qaysi jarayonlarda yordam beradi?

— BILLZ – chakana do‘konlar uchun bulutli platforma. Aslida bu shunchaki dastur bo’lib, unga kompyuter, planshet yoki hatto mobil telefon orqali ulanishingiz mumkin. U uchta asosiy yo‘nalishda yordam beradi: tovar hisobini yuritish, mijozlar bilan ishlash va moliyani nazorat qilish.

Команда BILLZ

Tadbirkor barcha tovarlarni tizimga kiritadi, shundan so‘ng jarayonlar avtomatik tarzda ishlaydi: har bir sotuv amalga oshganda tovar ombordan avtomatik tarzda chiqariladi, tushum qayd etiladi, hisobotlar yangilanadi. Natijada xatoliklar va firibgarlik kamayadi. Shuningdek, tizimda CRM tizimi va analitika mavjud: xaridlar tarixi saqlanadi, aksiyalar o‘tkazish, tez aylanadigan mahsulotlarni aniqlash mumkin. Natijada tadbirkor biznesini osongina boshqaradi – foyda, sotilmayotgan tovarlar, aylanma tezligi hammasi ko‘rinadi.

O‘rtacha hisobda, BILLZ’dan foydalanuvchi chakana do‘konlar oddiy operatsiyalarga ketadigan vaqtni 40 foizgacha tejaydi. Ular uchun endi hisob-kitob yoki inventarizatsiya uchun qo‘shimcha xodim kerak bo‘lmaydi. Xatoliklar kamayadi, yo‘qotishlar esa deyarli yo‘qoladi.

— Sizlar dastlab oflayn riteyldan boshladingiz va do‘konlarga “qog‘oz davri”dan chiqib, raqamli vositalarga o‘tishda yordam berdingiz. Keyingi mantiqiy qadam — onlayn savdoni yo‘lga qo‘yish bo‘lishi kerak edi. Bu yo‘nalishda ham harakat qilib ko‘rganmisizlar?

— Ha, bunday tajriba bo‘lgan. O‘sha paytda raqamli savdo bozori juda tez o‘sib borayotgan edi, shuning uchun biz ham mijozlarimiz uchun internet-do‘konlar yaratishni sinab ko‘rdik. Dastlabki loyihalar ishga tushdi, ammo tez orada bitta muhim haqiqatni tushundik: trafiksiz hech qanday onlayn do‘kon ishlamaydi. Biz hatto mijozlarga reklama va ilgari surish bo‘yicha yordam berish uchun raqamli marketing jamoasini ham yig‘dik, ammo bu natijada asosiy e’tiborni bo‘lib yubordi – ikkala yo‘nalish ham bundan zarar ko‘rdi. Shu bois biz onlayn yo‘nalishni yopish va barcha kuchni oflayn do‘konlar uchun asosiy mahsulotga qaratish qarorini qabul qildik.

— Sizning dastlabki mijozlaringiz kimlar edi?

— Biz ishni kiyim-kechak do‘konlaridan boshladik. Chunki ular avtomatlashtirishga eng tayyor soha edi. Oziq-ovqat do‘konlaridan farqli ravishda, ular allaqachon rivojlanishga sarmoya kiritgan: savdo markazlarida joy ijarasi, do‘kon dizayni, katta kolleksiyalar xaridi va hokazo. Ularning aylanmasi ham, xarid quvvati ham yuqori bo‘lgani uchun avtomatlashtirish ular uchun tabiiy keyingi qadam edi.

— Ular sizni nima uchun tanlashardi?

— Biz har doim mijozga yo‘naltirilgan yondashuvni tanladik. Ba’zida shunchalik chuqur kirishardikki – hatto do‘konlarda tunab qolgan paytlarimiz bo‘lgan. Inventarizatsiya jarayonida yordam berardik, katta aksiyalar paytida mijoz oqimi oshganida qo‘llab-quvvatlardik. O‘zim ham ko‘p marotaba kassa ortida turib, jarayon qanday ishlashini amalda o‘rganardim. Avvaliga oddiy vosita yaratish o‘rniga, biz mahsulotni ortiqcha murakkablashtirib yuborganmiz – juda ko‘p funksiyalar qo‘shganmiz. Men ilgari aytganimdek, bu bir tomondan xato bo‘lgan, ammo boshqa tomondan ustunlik ham berdi. Chunki biz ba’zan savdo jarayonlarini do‘kon egalarning o‘zidan ham chuqurroq tushunib qoldik.

Рустам Хамдамов BILLZ

Dastlabki 100 nafar mijozni jalb qilish oson bo‘lmagan, lekin ular mahsulotning haqiqiy qiymatini his qilganidan so‘ng, o‘zlari bizni boshqalarga tavsiya qila boshlashdi. Shu tarzda BILLZ bosqichma-bosqich o‘sib, bozorda o‘z o‘rnini topdi.

— Qog‘ozdan sizning tizimingizga o‘tish tadbirkorlar uchun oson bo‘ladimi?

— Umuman olganda, ha, lekin bu jarayon biroz mehnat talab qiladi. Biz mahsulotni iloji boricha soddaligi bilan qulay qilishga harakat qilamiz: keraksiz elementlarni olib tashlaymiz, interfeysni intuitiv shaklda tuzamiz — shunda hatto texnik tajribasi bo‘lmagan odam ham osongina tushunib oladi. Axir, tadbirkor butun umri davomida daftar yoki Excelda ishlagan bo‘lsa, onlayn tizimga o‘tish avvaliga qiyin kechadi. Shu sababli biz mijozni har bir bosqichda hamroh qilamiz. BILLZ’da qisqa darslardan iborat onlayn akademiya mavjud. Bundan tashqari, har bir yangi mijozga shaxsiy menejer biriktiriladi. U mahsulotlarni tizimga kiritishda, kassani sozlashda va xodimlarni o‘qitishda yordam beradi.

— Loyihaning daromad modeli qanday?

— Bizda klassik SaaS modeli, ya’ni obuna tizimi amal qiladi. Har bir yangi mijoz dasturdan 7 kun bepul sinov muddati davomida foydalanishi mumkin, shundan so‘ng o‘ziga mos tarifni tanlaydi. Masalan, Qozog‘istonda eng arzon tarif oylik 13 900 tengedan boshlanadi – u oddiy hisob tizimi kerak bo‘lgan kichik do‘konlarga mo‘ljallangan. Kengaytirilgan, moliya va marketing funksiyalarini o‘z ichiga olgan tarif esa 22 900 tengeni tashkil etadi. Katta tarmoqlar uchun to‘liq imkoniyatli tarif 45 900 tengedan boshlanadi. Har bir qo‘shimcha savdo nuqtasi uchun esa taxminan 7 900 tenge qo‘shiladi.

Obunadan tashqari, bizda tranzaksion daromadlar ham mavjud. Masalan, agar riteyler bizning platformamiz orqali bankdan moliyalashtirish olsa, biz bu bitimdan komissiya olamiz. Xuddi shuningdek, to‘lov xizmatlarida ham vositachi sifatida ishlaymiz va har bir tranzaksiya uchun kichik foiz miqdorida daromad olamiz.

«O‘zbekistonda yirik tarmoqlarning qariyb 60 foizi bizning platformamizdan foydalanadi»

— Sizlarda hozir nechta mijoz bor?

— Hozirda 5000 dan ortiq do‘kon bizning tizimimizda ishlaydi. Oylik o‘sish sur’ati – taxminan 300-400 yangi mijoz. Bizda to‘liq ishlaydigan marketing strategiyasi yo‘lga qo‘yilgan: maxsus bo‘lim reklama kampaniyalari orqali potensial mijozlarning so‘rovlarini (lidlar) yig‘adi, keyin esa sotuvlar bo‘limi ular bilan ishlaydi. Shuningdek, ulanishlarning 20-30 foizi tavsiya orqali keladi – bu esa juda quvonarli holat.

Команда BILLZ Руслан Хамдамов

Albatta, ba’zida muvaffaqiyatsiz holatlar ham uchraydi. Agar tadbirkor o‘zi jarayonga bevosita aralashsa, avtomatlashtirish jarayoni odatda muvaffaqiyatli kechadi. Lekin agar biznes unga “yon loyihadek” bo‘lsa va u boshqaruvni menejerga topshirsa, unda hamma vaqt ham tizimni joriy etishga motivatsiya bo‘lmaydi. Ba’zida esa oddiy dangasalikka borib taqaladi: masalan, 10 mingdan ortiq mahsulot nomini tizimga kiritish, narx yorliqlarini chop etish va yopishtirish kerak bo‘ladi – bu kamida bir hafta vaqt oladi. Agar menejer bunga qiziqmasa, jarayon sekinlashadi.

— Sizlar dastlab kiyim-kechak do‘konlaridan boshlagan edingiz. Hozir mijozlaringiz doirasi kengayganmi?

— Ha, hozir auditoriyamiz ancha keng. Bizning asosiy mijozlarimiz – 1 tadan 5 tagacha filialga ega kichik do‘konlar, assortimentida 3-5 ming mahsulot, mijozlar bazasida esa 20 minggacha xaridor bo‘ladi. Bu albatta chakana savdo sohasi – biz ishlab chiqarish yoki ulgurji savdo bilan ishlamaymiz. Asosiy yo‘nalishlarimiz – moda (kiyim-kechak, poyabzal, aksessuarlar), maishiy texnika, kosmetika, mahsulotlar va qurilish materiallari savdosi.

Shu bilan birga, bizda yuzlab filiallarga ega yirik tarmoqlar ham bor – ular uchun 1C, marketpleyslar va to‘lov tizimlari bilan integratsiyalar ishlab chiqamiz. Hozirgi kunda O‘zbekistonda tarmoq savdogarlarining taxminan 60 foizi BILLZ tizimidan foydalanadi, shuningdek, bizda Qozog‘istondagi mijozlar ham mavjud.

— Qanday va qachon sizlarga mahalliy bozor doirasidan chiqish nasib etdi?

— Qozog‘istonda bizning o‘z ofisimiz va jamoamiz bor, Qirg‘iziston hamda Tojikistonda esa franshiza asosidagi hamkorlar orqali faoliyat yuritamiz.

Biz Qozog‘iston bozoriga 2022-yilda chiqdik. Dastlab darhol qiyinchiliklarga duch keldik. Bu yerda yechimlar ancha ko‘p, ularning bozordagi ulushi ham yuqori. O‘zbekistonda hali ko‘plab tadbirkorlarni qog‘oz yoki Excel-dan raqamli tizimlarga o‘tkazish kerak bo‘lsa, Qozog‘istonda esa raqobat allaqachon shakllangan. Shu sababli, bu yerda o‘z mahsulotingni boshqalardan ustun ekanini asoslab ko‘rsatish zarur edi.

Команда BILLZ Руслан Хамдамов

— Bu farqlar sizlarning ish faoliyatingizga qanday ta’sir qildi?

— O‘zbekistonda bitta potensial mijozni (lidni) jalb qilish bizga taxminan 2 dollar atrofida tushadi. Qozog‘istonda esa bu ko‘rsatkich 8-12 dollar oralig‘ida. Buning sababi – bozorning to‘yinganligi: reklama ko‘p, byudjetlar yuqori, reklama auksionlarida stavkalar oshgan. Bu esa o‘z navbatida mahsulot iqtisodiyotiga, ya’ni mijoz jalb qilish xarajatlari, narx siyosati va tarqatish kanallariga bevosita ta’sir qiladi.

Shuning uchun bizga Qozog‘iston sharoitiga mos, butunlay yangi marketing va savdo strategiyasini ishlab chiqishga to‘g‘ri keldi – O‘zbekistondagi yondashuvni shunchaki nusxalash bu yerda ishlamagan.

«$7 million — faunder va investorlar ulushini sotib olishga, $5 million esa kompaniya rivojlanishiga yo‘naltirildi»

— Loyiha qanday mablag‘lar hisobidan rivojlanmoqda?

— Dastlab biz ko‘faunderlar bilan birga $200 ming o‘z mablag‘imizni kiritganmiz. Birinchi tashqi investor esa Britaniyaning Sturgeon Capital fondi bo‘ldi – u 2020-yilda $150 ming sarmoya kiritdi.

Keyinchalik, 2022-yilda Singapurning Quest Ventures fondi bizga qo‘shilib, $500 ming investitsiya kiritdi. Shu bilan birga, Sturgeon Capital ham yana $150 ming qo‘shdi.

Shundan so‘ng, biz bilan Qozog‘istonning Activat VC va O‘zbekistonning Aloqa Ventures fondlari hamkorlikni boshladi. 2024-yilda FinQ tomonidan yana $200 ming sarmoya olganmiz. O‘sha yilning noyabr oyida esa bizning aksiyadorlar safimizga Turkiyaning eng yirik marketplace’laridan biri TrendYol asoschisi – Evren Uchok qo‘shildi.

Команда BILLZ Руслан Хамдамов

2025-yil iyunida biz Gruziya banki TBC bilan bitim e’lon qildik. U kompaniyaning nazorat paketi – 60% ulushni $12 millionga sotib oldi. Shundan $7 million – faunderlar va investorlarning ulushlarini sotib olishga, yana $5 million – kompaniyani rivojlantirishga to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiya sifatida yo‘naltirildi. Qolgan 40% ulush esa jamoa va ayrim investorlarda qolgan, biroq TBC uch yil ichida kompaniyani yangi baholash asosida to‘liq sotib olishi ko‘zda tutilgan.

— Bitim haqida gapirib bering. Kompaniyaning 60% ulushini sotish qaroriga qanday keldingiz?

— TBC jamoasi bilan ilk bor Ucell’da ishlagan paytimda tanishganman – o‘shanda ular O‘zbekistonda faoliyat boshlashga tayyorlanayotgan edi. Bank vakillari bozorni o‘rganar, yirik kompaniyalar bilan uchrashar, shuningdek biz bilan ham muloqot o‘rnatgan edi – axir mobil operatorlar katta hajmdagi ma’lumotlarga ega-ku. O‘shandan beri aloqa uzilmagan.

2024-yilda men O‘zbekiston va Qozog‘istondagi fondlar bilan faol aloqada bo‘ldim, shuningdek AQSh va Gruziyadagi konferensiyalarda ishtirok etdim. Ana shu safarlardan birida tasodifan TBC O‘zbekiston CEO’si Nika Kurdiani bilan uchrashib qoldim. Birgalikda nonushta qildik, rejalarimiz bilan o‘rtoqlashdik va bizneslarimiz bir-birini to‘ldirishi mumkinligini angladik. Dastlab faqat hamkorlik haqida gap ketgan edi, ammo oradan ikki-uch uchrashuv o‘tib, Nika shunday dedi: “Biz $5 million sarmoya kiritishimiz mumkin, lekin strategik o‘yinchi sifatida venchur shaklida ishtirok eta olmaymiz. Bizga nazorat paketi kerak.”

Keyinchalik muzokaralarga Oliver Hyuz, ya’ni sobiq Tinkoff Bank bosh direktori ham qo‘shildi – hozir u TBC’da xalqaro kengayish yo‘nalishiga rahbarlik qiladi. U bilan tezda o‘zaro tushunish va strategik uyg‘unlik topdik. Ana shunday qilib, bitim tuzish qarori shakllandi.

— Bank bilan bitim – bu jiddiy qadam. Axir gap nazorat paketi sotilishi haqida ketmoqda. Sizda mustaqillikni yo‘qotish, cheklovlarga duch kelish yoki korporativ madaniyat o‘zgarishidan xavotir bo‘lmadimi?

— Yo‘q, bizda hech qanday shubha bo‘lmagan. TBC jamoasini allaqachon yaxshi tanirdik, ular bilan o‘zaro “madaniy moslik” – ya’ni “cultural match” juda yuqori edi. Strategik jihatdan bizning mahsulot ularning ekotizimiga tabiiy ravishda mos tushadi, bankning o‘zi esa biznesni tezroq rivojlantirish imkoniyatini beradi.

Biz uchun bu asosiy tanlov edi: yo yirik bank bilan strategik hamkorlik, yo bo‘lmasa o‘zimizning litsenziyamizni olish. Axir bizning strategiyamiz faqat riteylni avtomatlashtirish emas, balki fintex yo‘nalishida rivojlanish – ya’ni to‘lovlar, bo‘lib to‘lash, kreditlar va boshqa bank xizmatlarini yo‘lga qo‘yishni ham o‘z ichiga oladi.

Yana bir muhim jihat – bitim doirasida $5 millionlik moliyalashtirish oldik. Bu avval aytilgan $12 millionlik kelishuvning investitsion qismi hisoblanadi. Markaziy Osiyo uchun bu juda noyob holat, chunki bu yerda yirik venchur fondlar kam, xalqaro investorlar esa hozircha mintaqani to‘liq “sotib olish”ga tayyor emas, garchi qiziqish ortib borayotgan bo‘lsa ham. Investorlar bilan muzokaralarda esa har doim bitta savol paydo bo‘ladi: Agar sizning qiymatingiz $10 million bo‘lsa – qanday qilib $100 millionga chiqasiz? Agar $20 million bo‘lsangiz – $200 milliongacha qanday o‘sasiz? Bu – eng katta sinov va haqiqiy biznes chaqiriq (challeng) bo‘lgan.

— Sizlar bu bitim orqali qanday ustunliklarga ega bo‘lasizlar?

— Endilikda biz aynan fintex yo‘nalishini yanada kuchaytirishga e’tibor qaratamiz. Maqsadimiz – riteyl va fintexni birlashtiruvchi yangi xizmatlarni ishga tushirish: bo‘lib to‘lash (rassrochka), qo‘shimcha to‘lov yechimlari va bank mahsulotlarini to‘g‘ridan-to‘g‘ri BILLZ tizimiga integratsiya qilish.

Команда BILLZ Руслан Хамдамов

Aslida, ayrim moliyaviy xizmatlar bizda allaqachon mavjud. Masalan, riteylerlar bizning tizimimizda yarim yil faol ishlaganidan so‘ng, garovsiz summasi $150 minggacha kredit olish imkoniga ega bo‘ladi. Bu loyiha Asia Alliance Bank bilan hamkorlikda yo‘lga qo‘yilgan. Bugungi kunda bizning platformamiz orqali berilgan kreditlarning umumiy hajmi qariyb $15 millionni tashkil etadi.

Yaqinda biz to‘lov agregatori bilan integratsiyani ham amalga oshirdik: endi bitta QR-kod orqali barcha to‘lov tizimlaridan to‘lov qabul qilish mumkin. Bu ayniqsa O‘zbekiston uchun juda dolzarb, chunki agar Qozog‘istonda 10 ta to‘lovdan 8 tasi Kaspi QR orqali o‘tsa, bu yerda vaziyat boshqacha – Click, Payme, Uzum, Alif, Paynet va o‘nlab bank ilovalari mavjud. Natijada har bir kassada 3 tadan 5-6 tagacha QR-kod turar edi. Biz esa bu muammoni bitta yechim bilan hal qildik.

— Agar yangi funksiyalarni emas, balki umumiy yo‘nalishni olsak – BILLZ yaqin kelajakda qayerga qarab rivojlanmoqda?

— Yaqin bir yil ichida asosiy maqsadimiz – kengayish, ya’ni masshtabni oshirish. Hozirda biz 5 mingga yaqin do‘konni qamrab olyapmiz, holbuki faqat O‘zbekistonda 150-180 mingta, Qozog‘istonda esa 220-250 mingta do‘kon mavjud. Ya’ni, biz hali bozordagi kichik ulushni egallaganmiz – endi esa ko‘proq savdo nuqtalarini tizimga ulash asosiy vazifamizdir.

Uzoqroq istiqbolda, ya’ni 3 yil ichida, o‘zimizni TBC ekotizimining to‘liq bir qismi sifatida ko‘ramiz. BILLZ kichik va o‘rta biznes uchun yagona platformaga aylanishi kerak – bu nafaqat avtomatlashtirish, balki moliyaviy xizmatlar, tahliliy vositalar va qo‘shimcha servislarni ham o‘z ichiga oladi. Ya’ni, riteyl biznesining o‘sishi uchun kerak bo‘lgan barcha narsa – bitta platformada mavjud bo‘ladi.