Казахстанцы создали корпоративную экосистему ИИ-агентов и уже получили $6 млн
Алибек Полатов родом из Шымкента. После школы поступил в Казахстанский филиал МГУ имени М.В. Ломоносова, где изучал системное программирование. Окончив вуз, вернулся в Казахстан и почти сразу нашел себя в предпринимательстве. Сначала основал веб-студию по разработке сайтов, а с 2020 года начал запускать собственные стартапы. В этом году Алибек стал СЕО и кофаундером проекта shai.pro – платформы, которая позволяет создавать ИИ-агентов и цифровых ассистентов. Компания уже привлекла $6 млн инвестиций.
Для совместного проекта Digital Business и Astana Hub «100 стартап-историй Центральной Азии» Алибек рассказал, почему «не выстрелили» предыдущие его продукты, как он экстренно вылетел в другой город, чтобы продолжить общение с инвестором и чем shai.pro отличается от конкурентов. Также узнали, какие крупные компании уже используют продукты shai.pro, как команда ускорила цикл заключения сделок и планах стартапа на ближайший год.
«Понял, что можно получить большие деньги на стадии идеи»
– Алибек, как начался ваш путь в ИТ?
– В 2013 году окончил факультет вычислительной математики и кибернетики МГУ. Почти сразу нашел себя в предпринимательстве: основал веб-студию по разработке сайтов и digital-маркетингу. Однако всегда хотел не просто оказывать услуги, а создать продукт, который смогу продавать и зарабатывать на этом.
В стартап-индустрию попал в 2020 году, когда из Сингапура прилетел мой одногруппник Магжан Икрам. Он рассказал, что привлек $1 млн инвестиций для своего ИТ-продукта на стадии идеи. Понял, что в этой сфере можно получить большие деньги и предложил Магжану вместе запустить проект.
Сначала думали о разработке конструктора для создания чат-ботов, но не смогли привлечь инвестиции. Переключились на финансовый инструмент в сфере цифровых валют, однако в течение шести месяцев не смогли получить лицензию от МФЦА и приостановили работу. Вместо этого решили создать собственную аналитическую систему на базе блокчейна, на которой пользователь мог без регистрации получить информацию о кошельках, транзакциях, изучить поведение других юзеров на криптовалютных биржах. Так появился проект Oraclus.
В 2022 году привлекли $400 тысяч инвестиций от крупного провайдера блокчейн-данных, а в 2023-м прошли на программу Hero Training от Тима Дрейпера. Уже тогда в Кремниевой долине активно создавали ИИ-решения. Стали думать, как внедрять ИИ в наш проект, и, например, создать Perplexity (интеллектуальная поисковая система на базе ИИ – прим. Digital Business) в сфере блокчейна.
Но для дальнейшего развития нужны были средства. В 2024-м объявили об открытии раунда на $2 млн. Тогда наши конкуренты в мире получали значительно больше: $30 млн и даже $60 млн. Понимали, что без инвестиций будет сложно, однако закрыть раунд не смогли и приостановили работу над Oraclus.
– Когда появилась идея создавать ИИ-агентов?
– Параллельно с этим еще один университетский друг прилетел в Казахстан из Великобритании. На тот момент он работал в фармацевтической компании GSK в Лондоне, где участвовал в создании GenAI-продуктов и уже использовал мультиагентов.
Он рассказал, что агенты могут общаться между собой, автономно принимать решения, распределять задачи, проверять их выполнение и т.д. Был очень удивлен и предложил ему создать некое ИИ-решение, которое будет давать компаниям инвестиционные рекомендации.
В конце 2024-го рассказал про идею владельцу нескольких крупных компаний в Казахстане, Узбекистане, Гонконге и на Кипре, а также главному бенефициару узбекистанского банка AVO Руслану Адильбаеву. Он увидел в ней потенциал, но позже оказалось, что другие игроки рынка пока не готовы к таким решениям. Вместо этого одна из инвестиционных компаний, с которой удалось пообщаться, попросила нас внедрить ИИ на более базовом уровне: создать чат-бота на основе локальных данных, который будет работать в закрытом контуре. Заключили контракт и начали работу.
«В прошлых проектах были нацелены на создание продукта, а стоило больше продавать»
– Как развивались события дальше?
– В марте этого года вновь встретился с Русланом Адильбаевым в Астане. У него был всего час перед вылетом в Алматы. Начал подробно объяснять ему, как работают мультиагенты, и что они умеют. Рассказал, какое решение создаем сейчас для одной инвестиционной компании. Времени не хватило, поэтому быстро взял билет на тот же рейс и полетел вместе с ним. Общались в полете, в гостинице, а на следующий день составили бизнес-план и заключили соглашение о привлечении инвестиций. Руслан вложил в проект $1 млн, которые ушли на развитие продукта и содержание команды. С этого момента началась история shai.pro.
– С какими проблемами столкнулись на первых порах?
– На тот момент руководство многих компаний до конца не понимало, как именно им может помочь ИИ. К решению проблемы подходили максимально рационально. Сначала изучали бизнес-процессы потенциальных клиентов. Для этого отбирали фокус-группу из сотрудников и проводили воркшопы, где разбирались, как ИИ способен упростить их работу. Затем составляли список задач, выполнение которых реально ускорить с помощью ИИ-агента и получить видимый результат.
После начальство выбирало, каких агентов нужно запустить в первую очередь, и мы приступали к работе. Это помогало создавать действительно нужный продукт и не внедрять ИИ ради галочки.
Например, благодаря одному из запросов у нас появился вертикальный агент SHAI Compliance AI, который проверяет соответствие документа международным и отраслевым стандартам (ISO, ГОСТ, API, ASME). Если человек тратил на проверку несколько часов, то ИИ-агент справляется за пару минут.
Однако опыт, полученный при работе над другими проектами, помог избежать многих популярных ошибок во время создания shai.pro.
– О каких ошибках идет речь?
– Первая – отсутствие рекламы. Мы с партнерами – программисты, достаточно скромные люди. До этого создавали продукты, но не рассказывали о них в публичном пространстве. Даже когда привлекли $400 тысяч инвестиций в 2022 году для Oraclus, не сообщали об этом в медиа и соцсетях. Казалось, сумма незначительная. Возможно, если бы тогда проявили себя, то наши прошлые проекты имели продолжение.
Также важно базироваться в той стране, где находится большинство твоих клиентов. Особенно если продаешь непростой продукт. В случае с Oraclus, наши заказчики в основном были не в Казахстане. Часто ездили в Сингапур, ОАЭ и другие страны, где быстро развивается блокчейн. Но закрыть сделки не смогли: когда заключаешь контракт на большую сумму, необходимо постоянно находиться рядом со второй стороной.
При открытии раунда важно не исходить из логики «мы в Казахстане, здесь все дешевле». Если хочешь конкурировать на мировом уровне, то должен иметь возможность нанимать сильных специалистов по всему миру, чтобы быстрее решать сложные задачи и продвигать свои продукты. А, значит, привлекать нужно немалые суммы.
Еще одной нашей ошибкой стало смещение фокуса. В прошлых проектах были нацелены в первую очередь на создание продукта, а стоило больше продавать. В случае с shai.pro. предложили первому заказчику, инвестиционной компании, идею, получили деньги и на эти средства реализовали продукт.
«У нас работают специалисты, которые создавали GenAI-решения в международных корпорациях»
– Что сейчас предлагает shai.pro?
– Наш главный продукт – платформа, которая позволяет компаниям (банкам, квазигосструктурам и другим крупным корпорациям) самостоятельно создавать ИИ-агентов и цифровых ассистентов.
Также у нас есть несколько готовых ИИ-агентов. Раньше всех появился SHAI Summarization Agent, который составляет краткие резюме по итогам переписок в корпоративных чатов. Позже добавили SHAI Report Generator Agent, куда можно загрузить множество документов, а он генерирует отчет по заданному шаблону. Или SHAI Voice Assistant Agent – голосовой агент, который транскрибирует аудиофайлы. И это только часть продуктов.
Помимо этого для инвестиционных компаний разрабатываем Financial Agent Studio – решение из примерно 10 ИИ-агентов, которые упрощают выполнение самых популярных задач таких клиентов.
– Много ли у вас конкурентов?
– На мой взгляд, полгода назад в Казахстане их практически не было, однако сейчас появляются компании, которые создают подобные решения. Однако для нас это не проблема. Во-первых, мы на несколько шагов впереди в нашей экспертизе. Во-вторых, наличие похожих проектов помогает в продажах: все больше крупных клиентов узнают про ИИ-агентов и нам приходится гораздо реже объяснять потенциальным заказчикам, зачем им эта технология.
– В чем отличие shai.pro от других ИИ-агентов?
– Большинство решений, существующих на рынке, плюс-минус похожи. Поэтому уникальность shai.pro – в команде и экспертизе сотрудников. У нас работают специалисты, которые создавали GenAI-решения в крупных международных корпорациях. Благодаря таким людям можем быстро реагировать на изменения рынка и разрабатывать действительно крутые и полезные продукты.
Кроме того, большинство наших продуктов работают on-prem (модель развертывания, при которой продукт или платформа устанавливаются внутри инфраструктуры компании-клиента, а не в облаке – прим. Digital Business). Такими решениями обычно пользуются корпоративные клиенты, у которых много конфиденциальной и чувствительной информации. Отдельное внимание уделяем безопасности данных, для этого есть отдельная команда.
«С некоторыми клиентами обсуждаем контракты от 100 млн тенге в год»
– Кто клиенты shai.pro?
– В портфолио около 30 клиентов: это государственные организации, квазигосструктуры и финансовые компании. Большая часть находится в Казахстане. Цикл сделки в среднем 3 месяца, но есть заказчики, которые готовы подписать документы за неделю.
При этом продавать саму платформу довольно проблематично, ведь многие клиенты по-прежнему до конца не понимают, какие решения им необходимы. Когда внедрили вертикальных агентов, ускорили процесс заключения сделок.
Кроме того, продукт недешевый, а представители enterprise должны максимально подробно просчитать нематериальные и материальные эффект от использования наших решений. С готовыми ИИ- агентами это сделать проще.
Клиентов, которые покупают платформу и самостоятельно создают агентов, пока немного. Большинство заказчиков хотят, чтобы мы комплексно настроили все – от самой платформы c ИИ-агентами до LLM. Технология относительно новая, и во многих компаниях пока нет специалистов, которые с ней работали.
– По какой бизнес-модели работает стартап?
– В основном продаем годовые лицензии, однако итоговая стоимость индивидуальна и зависит от количества и сложности агентов. Например, до конца декабря приобрести годовую подписку на Salyq.ai (налогового консультанта на основе ИИ) можно всего за 5000 тенге. Потом цена станет выше.
В рамках платформы с ИИ-агентами суммы договоров в большинстве случаев значительно выше. Установка и поддержка одного ИИ-агента стоит примерно 10-20 млн тенге в год. С некоторыми клиентами обсуждаем контракты от 100 млн тенге в год.
– Удалось ли выйти в точку безубыточности?
– Пока нет, но прогресс есть. В нашей сфере сложно посчитать MRR, так как в один месяц можем заключить несколько крупных годовых контрактов, однако выручку нужно будет поделить на 12. По итогам года работы сможем назвать точные суммы.
«Главная задача фаундера — удержать команду»
– Сколько всего было вложено в shai.pro?
– Всего привлекли в проект $6 млн от Руслана Адильбаева, из которых $5 млн получили в сентябре. Большая часть средств уходит на содержание команды и развитие продукта. На данный момент в shai.pro работает около 70 человек. При этом 90% находится в Казахстане. Сейчас активно нанимаем сотрудников, особенно не хватает сильных GenAI-специалистов.
– Как будет развиваться проект в ближайший год?
– Делаем ставку на R&D-направление, чтобы быстро адаптироваться к изменениям рынка.
Также находимся в процессе заключения договоренностей с «Казахтелеком», который сможет предлагать наши решения портфельным компаниям «Самрук-Казына». Кроме того, раньше сделки затягивались, так как у многих компаний просто не было GPU и видеокарт, необходимых для работы наших продуктов. Сейчас ситуация изменилась: у «Казахтелекома» есть железо, а у нас – технология.
Еще рассматриваем выход на европейский рынок. Один из кофаундеров, Дильшат Утешев, живет в Англии и встречается с заказчиками. Например, сейчас наше решение активно тестирует Galvani Bioelectronics Limited – совместное предприятие Alphabet (материнская компания Google) и фармацевтического гиганта GSK. Наш продукт за несколько минут закрыл задачу, на которую в корпорации уходило 3 месяца. Если клиентов станет больше, будем открывать офис.
– Вы более 5 лет запускаете продукты в Казахстане. Как оцениваете состояние стартап-экосистемы нашей страны?
– В Казахстане с каждым годом появляется все больше возможностей, чтобы растить прибыльный продукт внутри страны.
Раньше все бегали в поисках инвестиций. Теперь появились венчурные фонды, бизнес-ангелы, скоро заработает фонд фондов. Регулярно запускаются акселераторы и программы поддержки от Astana Hub, других организаций. Результаты тех, кто прошел через них, увидим совсем скоро. Уверен, что в Казахстане появится новое поколение молодых предпринимателей, которые небольшими командами по 3-5 человек смогут создавать серьезные продукты и зарабатывать на них.
– Что можете посоветовать начинающим стартаперам?
– Не проходите акселераторы просто ради галочки. Если в первый раз что-то не получилось, нужно идти дальше, пробовать новые решения. Причина неудачи обычно не в самой программе. Это может быть рынок, команда, неправильные ожидания, слишком ранние или неподходящие инвестиции. Знания и опыт от каждого обучения остаются с вами, надо лишь применять их на деле.
За годы работы понял: в стартапе главное — не дать компании умереть. Задача фаундера — удержать команду, потому что именно эти люди создают культуру, верят в идею и идут за тобой. Им нужно дать чувство, что они делают что-то значимое, что участвуют в большом деле.
Именно благодаря команде проходили сложные периоды. Искали выход, как срочно зарабатывать и закрывать кассовые разрывы. Многие стартапы закрываются в такие моменты, мы же смогли выстоять только потому, что команда оставалась вместе.
Қазақ жігіттері корпоративті ЖИ-агенттер экожүйесін жасап, $6 млн алды
Әлібек Полатов Шымкентте туған. Мектептен кейін Ломоносов атындағы ММУ-дың Қазақстандағы филиалына түсіп, жүйелік бағдарламалауды оқыды. Университетті бітірген соң Қазақстанға оралып, көп ұзамай кәсіпкерлікке бет бұрды. Алдымен сайт әзірлейтін веб-студия ашты, ал 2020 жылдан бастап өз стартаптарын іске қоса бастады. Биыл Әлібек ЖИ-агент пен цифрлық көмекші жасауға мүмкіндік беретін shai.pro платформасының СЕО-сы әрі кофаундері болды. Компания қазірдің өзінде $6 млн инвестиция тартып үлгерді.
Digital Business пен Astana Hub-тың «Орталық Азияның 100 стартап-тарихы» бірлескен жобасы аясында Әлібек бұрынғы өнімдерінің неліктен «жарып шықпағанын», инвестормен сөйлесуді жалғастыру үшін қалай шұғыл басқа қалаға ұшып барғанын және shai.pro-ның бәсекелестерден қандай айырмашылығы бар екенін айтты. Сондай-ақ стартаптың Alphabet компаниясының еншілес ұйымымен келісімшартты қалай жасағанын, команданың мәмілелерді бекіту циклін қалай тездеткенін және алдағы жылға қандай жоспары бар екенін де білдік.
«Идея кезеңінде-ақ үлкен ақша табуға болатынын түсіндім»
– Әлібек, ІТ саласына қалай келдіңіз?
– 2013 жылы ММУ-дың есептеуіш математика және кибернетика факультетін бітірдім. Дереу кәсіпкерлікке бет бұрдым: сайт әзірлеу және digital-маркетингпен айналысатын веб-студия құрдым. Бірақ әрдайым жай қызмет көрсетіп қана қоймай, өзім сататын және табыс әкелетін өнім жасауды қаладым.
Стартап-индустрияға 2020 жылы келдім. Сол жылы Сингапурдан менің курстасым Мағжан Икрам ұшып келді. Ол өз ІТ өніміне идея кезеңінде-ақ $1 млн инвестиция тартқанын айтты. Сол сәтте бұл салада үлкен ақша табуға болатынын түсіндім де, Мағжанға бірге жоба бастайық деп ұсыныс айттым.
Алдымен чат-боттар құрастыратын конструктор жасайық деп ойладық, бірақ оған инвестиция тарта алмадық. Одан кейін цифрлық валюталар саласына арналған қаржылық құрал жасауға көштік, бірақ алты ай ішінде АХҚО-дан лицензия ала алмадық та, жұмысты тоқтаттық. Оның орнына блокчейн негізінде өзіміздің аналитикалық жүйемізді жасауды шештік. Онда пайдаланушы тіркелмей-ақ әмияндар туралы ақпарат, транзакциялар, криптобиржалардағы басқа қолданушылардың мінез-құлқын көре алды. Осылайша Oraclus пайда болды.
2022 жылы ірі блокчейн-деректер провайдерінен $400 мың инвестиция алдық, ал 2023 жылы Тим Дрейпердің Hero Training бағдарламасына өттік. Ол кезде Кремний алқабында ЖИ шешімдері белсенді жасалып жатқан. Біз де жобамызға жасанды интеллект енгізу туралы ойладық, мысалы, блокчейн саласында Perplexity сияқты (ЖИ негізіндегі интеллектуал іздеу жүйесі – Digital Business ескерт.) сервис құру.
Бірақ одан әрі дамыту үшін қаражат қажет болды. 2024 жылы $2 млн инвестициялық раунд ашатынымызды жарияладық. Сол уақытта біздің әлемдегі бәсекелестеріміз $30 млн, тіпті $60 млн-ға дейін алып жатты. Инвестициясыз қиын болатынын түсіндік, бірақ раундты жаба алмадық, сөйтіп Oraclus жобасын тоқтаттық.
– ЖИ-агент жасау идеясы қашан пайда болды?
– Осы уақытта тағы бір курстасым Ұлыбританиядан Қазақстанға келді. Ол Лондонда GSK фармацевтикалық компаниясында жұмыс істеп, GenAI өнімдері мен мультиагенттік шешімдер жасауға қатысқан екен.
Ол агенттердің бір-бірімен сөйлесіп, автономды шешім қабылдай алатынын, тапсырмаларды бөліп, орындалуын тексеретінін айтты. Мен қатты таңғалдым және оған компанияларға инвестициялық кеңес беретін жасанды интеллект шешімін бірге жасайық деп ұсыныс айттым.
2024 жылдың соңында бұл идеяны Қазақстан, Өзбекстан, Гонконг және Кипрде бизнесі бар кәсіпкерге, сондай-ақ Өзбекстандағы AVO банкінің бас бенефициары Руслан Әділбаевқа айттым. Ол бұл идеяның әлеуетін көрді, бірақ нарықтағы басқа ойыншылар мұндай шешімге дайын емес екенін білдік. Оның орнына сөйлескен инвестициялық компаниялардың бірі бізден ЖИ-ді қарапайым деңгейде енгізуді сұрады, локалды деректер негізінде жабық контурда жұмыс істейтін чат-бот жасап беріңдер деді. Біз келісімшартқа отырып, жұмысқа кірістік.
«Алдыңғы жобаларда өнім жасауға басымдық бердік, одан да көбірек сатуға көңіл бөлу керек еді»
– Одан кейін не болды?
– Биыл наурызда Астанада Руслан Әділбаевпен қайта кездестім. Оның Алматыға ұшуға дейін небәрі бір сағаты ғана бар еді. Мен оған мультиагенттер қалай жұмыс істейтінін, не істей алатынын егжей-тегжейлі түсіндіре бастадым. Қазір бір инвестициялық компания үшін қандай шешім әзірлеп жатқанымызды айттым. Уақыт жетпеді, сондықтан сол рейске билет алып, бірге ұшып кеттім. Ұшақта, қонақүйде сөйлестік, келесі күні бизнес-жоспар жасап, инвестиция тарту туралы келісімге келдік. Руслан жобаға $1 млн құйды, бұл қаражат өнімді дамыту мен команданы қолдауға жұмсалды. shai.pro тарихы осыдан басталды.
– Алғашқы кезеңде қандай қиындықтар болды?
– Ол кезде көптеген компания басшылығы ЖИ оларға нақты қалай көмектесетінін толық түсінбеді. Біз мәселені мүмкіндігінше рационалды түрде шешуге тырыстық. Ең алдымен әлеуетті клиенттердің бизнес-процестерін зерттедік. Ол үшін қызметкерлерден фокус-топ жасақтап, воркшоптар өткізіп, ЖИ олардың жұмысын қалай жеңілдететінін бірге талдадық. Содан кейін ЖИ-агент көмегімен тез орындалатын және нақты нәтиже беретін міндеттердің тізімін жасадық.
Содан кейін ғана басшылық қандай агенттерді бірінші кезекте іске қосу керегін анықтайтын, ал біз жұмысқа кірісетінбіз. Осы тәсіл ЖИ-ді тек “белгі қою үшін” емес, нақты қажет жерде енгізуге мүмкіндік берді.
Мысалы, осы сұраныстардың бірінің арқасында біз SHAI Compliance AI атты вертикалды агент жасадық. Ол құжаттың халықаралық және салалық стандарттарға (ISO, МЕМСТ, API, ASME) сәйкестігін тексереді. Адам бірнеше сағат жұмсайтын жұмысты ЖИ-агент бірнеше минутта орындайды.
Сонымен қатар алдыңғы жобалардағы тәжірибе shai.pro жасау кезінде көп қателіктен сақтады.
– Қандай қателіктер?
– Біріншісі – жарнаманың болмауы. Біз, негізінен, программистерміз, мінезіміз де біршама қарапайым. Бұрын өнімдер жасадық, бірақ олар туралы жұртқа айтпадық. Тіпті 2022 жылы Oraclus үшін $400 мың инвестиция алған кезде бұл туралы медиа мен әлеуметтік желілерде жарияламадық. Сол кезде бұл сома болмашы көрінді. Бірақ егер сол кезде өзімізді көрсетсек, бәлкім, өткен жобаларымыз жалғасар ма еді.
Екіншіден, клиенттердің көпшілігі қай елде орналасса, компания да сонда жұмыс істеуі маңызды. Әсіресе күрделі өнім сатсаң. Oraclus туралы айтсам, біздің клиенттердің көбі Қазақстанда болған жоқ. Біз Сингапур, БАӘ сияқты блокчейн қарқынды дамып жатқан елдерге жиі барып жүрдік. Бірақ ірі келісімдер жасай алмадық: үлкен сомалы контракт жасасаң, үнемі екінші тараптың қасында болуың қажет.
Инвестициялық раунд ашқанда «біз Қазақстандамыз, мұнда бәрі арзан» деген логикамен жүруге болмайды. Егер әлемдік деңгейде бәсекелес болғың келсе, әлемнің түкпір-түкпірінен мықты мамандар жалдап, қиын міндеттерді тез шешіп, өнімдерді нарыққа жылдам шығара алуың керек. Яғни ірі сомада инвестиция тарту қажет.
Тағы бір қателігіміз – фокустың дұрыс қойылмауы. Бұрын біз алдымен өнім жасауды басты мақсат еттік, дұрысында көбірек сатуға көңіл бөлу керек еді. Ал shai.pro жайлы айтсам, біз бірінші клиентке – инвестициялық компанияға идея ұсынып, ақша алдық және сол қаржыға өнімді жасадық.
«Бізде халықаралық корпорацияларда GenAI шешімдер жасаған мамандар жұмыс істейді»
– shai.pro қазір не ұсынады?
– Біздің негізгі өнім – платформа. Ол банктер, квазимемлекеттік құрылымдар және ірі корпорациялар сияқты клиенттерге өздерінің ЖИ-агенттері мен цифрлық көмекшілерін өздері жасауға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар бірнеше дайын ЖИ-агентіміз бар. Алғашқысының бірі – SHAI Summarization Agent. Ол корпоративтік чаттардағы хат алмасулар бойынша қысқаша қорытынды жасайды. Кейін SHAI Report Generator Agent қосылды, ол көп құжатты жүктеп, белгіленген шаблон бойынша есеп құрастыра алады. Тағы SHAI Voice Assistant Agent бар, аудиофайлдарды транскрипциялайтын дауыстық агент. Бұл – өнімдердің бір бөлігі ғана.
Бұдан бөлек, инвестициялық компанияларға арналған Financial Agent Studio әзірлеп жатырмыз, шамамен 10 ЖИ-агенттен тұратын шешім, ол клиенттердің ең жиі кездесетін міндеттерін жылдам орындауға көмектеседі.
– Бәсекелестер көп пе?
– Алты ай бұрын Қазақстанда олар болған жоқ десек қателеспеспін, бірақ қазір осындай шешімдер жасайтын компаниялар пайда бола бастады. Алайда бұл біз үшін проблема емес. Біріншіден, біз тәжірибе жағынан бірнеше қадам алда тұрмыз. Екіншіден, нарықта ұқсас жобалардың пайда болуы сатылымға да көмектеседі: ірі клиенттердің көбі ЖИ-агенттер туралы естіп жатыр, сондықтан бізге әлеуетті тапсырыс берушілерге бұл технологияның не үшін қажет екенін бұрынғыдай ұзақ түсіндірудің қажеті жоқ.
– shai.pro басқа ЖИ-агенттерден несімен ерекше?
– Нарықтағы шешімдердің басым бөлігі бір-біріне ұқсас. Сондықтан shai.pro-дың басты ерекшелігі – командасы және оның тәжірибесі. Бізде ірі халықаралық корпорацияларда GenAI шешімдерін жасаған мамандар жұмыс істейді. Осындай адамдардың арқасында нарық өзгерістеріне жылдам бейімделіп, шынымен сапалы әрі пайдалы өнімдер әзірлей аламыз.
Сонымен қатар, біздің өнімдеріміздің басым бөлігі on-prem (яғни платформа немесе өнім клиент компаниясының инфрақұрылымына орнатылады, ал бұлтта сақталмайды – Digital Business ескерт.) режимінде жұмыс істейді . Мұндай шешімдерді әдетте құпия ақпаратпен жұмыс істейтін корпоративтік клиенттер пайдаланады. Сондықтан деректердің қауіпсіздігіне ерекше мән береміз, ол үшін бөлек команда бар.
«Кейбір клиенттермен жылына 100 млн теңгелік келісім туралы талқылап жатырмыз»
– shai.pro клиенттері кімдер?
– Портфелімізде шамамен 30 клиент бар: мемлекеттік ұйымдар, квазимемлекеттік құрылымдар және қаржылық компаниялар. Клиенттердің басым бөлігі Қазақстанда. Бір келісімді рәсімдеу орташа есеппен 3 айға созылады, бірақ құжатқа бір аптада-ақ қол қоятындар да бар.
Сөйте тұра, платформаның өзін сату оңай емес, себебі көптеген клиенттерге әлі қандай шешімдер қажет екенін анық түсіну қиын. Ал вертикалды агенттер енгізгеннен кейін келісімдер жылдамырақ жабыла бастады.
Өнім арзан емес, ал enterprise сегментіндегі өкілдер біздің шешімдердің материалдық және материалдық емес әсерін барынша нақты есептеуі керек. Дайын ЖИ-агенттер бұл есептеуді жеңілдетеді.
Платформаны сатып алып, агенттерді өздері жасайтын клиенттер әзірге көп емес. Тапсырыс берушілердің көбі платформадан бастап агенттерге, LLM-ге дейін бәрін баптап беруді сұрайды. Технология әлі жаңа, ал көптеген компанияда оны қолданатын мамандар жоқ.
– Стартап қандай бизнес-модельмен жұмыс істейді?
– Негізінен жылдық лицензия сатамыз, бірақ бағасы агенттердің саны мен күрделілігіне байланысты. Мысалы, желтоқсанның соңына дейін ЖИ негізіндегі салық кеңесшісі Salyq.ai қызметіне жылдық жазылымды бар болғаны 5000 теңгеге алуға болады. Кейін баға жоғарылайды.
Ал ЖИ-агенттері бар платформа бойынша келісім сомалары әлдеқайда жоғары. Бір агентті орнату және оның қызметін қолдау шамамен жылына 10-20 млн теңге тұрады. Кейбір клиенттермен жылына 100 млн теңгенің келісімдерін талқылап жатырмыз.
– Шығынсыз жұмыс істеу деңгейіне жеттіңіздер ме?
– Әзірге жеткен жоқпыз, бірақ ілгерілеу бар. Біздің салада MRR есептеу қиын, себебі бір айда бірнеше ірі жылдық келісімге отыруымыз мүмкін, ал түсімді 12 айға бөлуге тура келеді. Нақты соманы бір жылдық жұмыстың қорытындысы бойынша айта аламыз.
«Фаундердің басты міндеті — команданы сақтап қалу»
– shai.pro-ға жалпы қанша инвестиция салынды?
– Жобаға Руслан Әділбаевтан $6 млн инвестиция алдық, оның $5 млн-ын қыркүйекте алдық. Қаражаттың басым бөлігі команданы ұстауға және өнімді дамытуға жұмсалады. Қазір shai.pro-да шамамен 70 адам жұмыс істейді, оның 90%-ы Қазақстанда. Қазір маман жалдап жатырмыз, әсіресе GenAI бойынша мықты кадрлар жетіспейді.
– Алдағы бір жылда жобаны қалай дамытасыздар?
– Нарықтың өзгеруіне тез бейімделу үшін R&D бағыттарына басымдық беріп отырмыз.
«Қазақтелекоммен» келісім жасау процесі жүріп жатыр. Олар біздің шешімдерді «Самұрық-Қазына» портфельдік компанияларына ұсына алады. Бұрын көптеген компанияларда өнімдерімізге қажетті GPU мен видеокарталар болмағандықтан, мәмілелер ұзаққа созылатын. Қазір жағдай өзгерді. «Қазақтелекомда» темір бар, ал бізде технология бар.
Сондай-ақ Еуропа нарығына шығуды қарастырып жатырмыз. Кофаундерлердің бірі Дилшат Өтешев Англияда тұрады және клиенттермен кездесіп жүр. Мысалы, қазір біздің шешімімізді Alphabet (Google-дың бас компаниясы) және фармацевтика алыбы GSK-дің бірлескен кәсіпорны Galvani Bioelectronics Limited сынақтан өткізіп жатыр. Біздің өнім корпорацияда үш ай уақыт алған тапсырманы бірнеше минутта шешті. Егер клиенттер көбейсе, Еуропада кеңсе ашамыз.
– Қазақстанда стартап ашқаныңызға бес жылдан асты. Біздің стартап-экожүйесінің қазіргі деңгейін қалай бағалайсыз?
– Қазақстанда жыл сайын ел ішінде табысты өнім өсіруге мүмкіндік көбейіп келеді.
Бұрын бәрі инвестиция іздеп жүретін. Қазір венчурлік қорлар, бизнес-періштелер пайда болды, жақында қорлардың қоры жұмыс істей бастайды. Astana Hub және басқа ұйымдар акселераторлар мен қолдау бағдарламаларын тұрақты түрде өткізіп жатыр. Оларды өткендердің нәтижесін жақында көреміз. Қазақстанда шағын 3-5 адамнан құралған командамен ірі өнім жасап, табыс табатын жаңа буын кәсіпкерлері пайда болатынына сенемін.
– Ісін жаңа бастаған стартапшыларға қандай кеңес бересіз?
– Акселераторға жай ғана «өттім деген белгі үшін» қатыспаңыз. Егер бірдеңе шықпаса, алға жылжу керек, жаңа шешімдер іздеу керек. Сәтсіздік себебі көбіне бағдарламада емес. Нарық себеп болуы мүмкін, команда, тым ерте келген немесе тиімсіз инвестиция себеп болуы мүмкін. Әр оқу кезеңінен білім мен тәжірибе аласыз, ең бастысы – оны қолдану.
Жылдар өте ұққаным: стартаптағы ең басты міндет – компанияның құрдымға кетуіне жол бермеу. Фаундердің міндеті – команданы сақтап қалу, себебі мәдениетті қалыптастыратын, идеяға сенетін және артыңнан еретін – сол адамдар. Оларға маңызды бір істің бөлігі екенін сезіндіру керек.
Күрделі кезеңдерден бізді команда алып шықты. Шұғыл табыс табуды, кассалық алшақтықты жабуды ойладық. Көп стартаптар дәл осы кезде жабылады, ал біз тек команда бірге болғандықтан аман қалдық.
Kazakh Team Builds Corporate AI Agent Ecosystem and Raises $6M
Alibek Polatov is originally from Shymkent. After finishing school, he enrolled at the Kazakhstan branch of Lomonosov Moscow State University, where he studied systems programming. After graduation, he returned to Kazakhstan and quickly found his path in entrepreneurship. He first launched a web studio focused on website development, and since 2020, he has been building his own startups. This year, Alibek became the CEO and co-founder of shai.pro, a platform that enables users to create AI agents and digital assistants. The company has already raised $6 million in investment.
As part of the joint project «100 Startup Stories of Central Asia» by Digital Business and Astana Hub, Alibek shared why his previous products didn’t take off, how he had to make an emergency flight to another city to keep talks going with an investor, and what sets shai.pro apart from its competitors. We also found out how the startup managed to sign a contract with a subsidiary of Alphabet, how the team sped up its deal-closing cycle, and what plans they have for the coming year.
«I realized you can raise serious money even at the idea stage»
– Alibek, how did your journey in IT begin?
– I graduated in 2013 from the Faculty of Computational Mathematics and Cybernetics at MSU. Pretty soon after that, I got into entrepreneurship. I started a web studio doing websites and digital marketing. But deep down, I always wanted more than just providing services. I wanted to create a real product, something of my own that I could sell and actually make money from.
I got into the startup world in 2020, when my former classmate Magzhan Ikram flew in from Singapore. He told me he had raised $1 million in investment for his IT product — and it was still just an idea. That’s when I realized there’s serious money in this space. I suggested we launch a project together.
At first, we thought about building a chatbot constructor, but we couldn’t raise investment for it. Then we shifted to a financial tool in the digital currency space. But after six months of trying, we still couldn’t get a license from the AIFC, so we had to put the project on hold. Instead, we decided to build our own blockchain-based analytics system. It allowed users to access wallet info, track transactions, and analyze user behavior on crypto exchanges without registration. That’s how the Oraclus project was born.
In 2022, we raised $400,000 from a major blockchain data provider. Then in 2023, we were accepted into the Hero Training program led by Tim Draper. At that time, AI solutions were already gaining momentum in Silicon Valley, and we started thinking about how to integrate AI into our own project. One idea was to create something like Perplexity (an AI-powered search engine — note by Digital Business) but focused on the blockchain space.
But to keep growing, we needed funding. In 2024, we announced a $2 million round. At the time, our global competitors were raising much larger amounts, such as $30 million or even $60 million. We knew it would be hard to move forward without investment. Unfortunately, we weren’t able to close the round, so we had to pause work on Oraclus.
– When did the idea to create AI agents first come up?
– Around the same time, another university friend flew to Kazakhstan from the UK. He was working at the pharmaceutical company GSK in London, where he was involved in developing GenAI products and was already using multi-agent systems.
He explained that agents can communicate with each other, make decisions autonomously, assign tasks, verify their completion, and so on. I was really surprised by that and suggested we build an AI solution that could provide investment recommendations for companies.
At the end of 2024, I shared the idea with the owner of several large companies operating in Kazakhstan, Uzbekistan, Hong Kong, and Cyprus, as well as with Ruslan Adilbaev, the main beneficiary of Uzbekistan’s AVO Bank. He saw potential in it, but it later became clear that other players in the market weren’t quite ready for such advanced solutions. Instead, one of the investment companies we spoke with asked us to implement AI on a more basic level — specifically, to create a chatbot based on local data that would operate in a closed environment. We signed a contract and got to work.
«In our previous projects, we focused too much on building the product when we should have been focusing more on selling it»
– What happened next?
– In March, I met with Ruslan Adilbaev again in Astana. He had just an hour before his flight to Almaty. I started explaining in detail how multi-agent systems work and what they’re capable of. I also told him about the solution we were building for one of the investment companies. We ran out of time, so I quickly bought a ticket for the same flight and flew with him. We kept talking during the flight and at the hotel. The next day, we put together a business plan and signed an investment agreement. Ruslan invested $1 million into the project, which went toward product development and supporting the team. That was the beginning of shai.pro.
– What challenges did you face early on?
– At that time, many company leaders didn’t fully understand how exactly AI could help them. So we approached the problem as rationally as possible. First, we studied the business processes of potential clients. To do that, we selected a focus group of employees and ran workshops to explore how AI could simplify their work. Then we created a list of tasks that AI agents could realistically speed up and deliver visible results.
After that, management would decide which agents to launch first, and we’d get to work. This approach helped us build solutions that were actually useful, rather than implementing AI just for the sake of it.
For example, one of the client requests led us to develop a vertical agent called SHAI Compliance AI, which checks documents for compliance with international and industry standards like ISO, GOST, API, and ASME. What used to take a person several hours, the AI agent can now handle in just a couple of minutes.
However, the experience we gained from previous projects helped us avoid many common mistakes while building shai.pro.
– What kind of mistakes are you referring to?
– The first mistake was the lack of promotion. My partners and I are programmers, and we’re pretty modest people. In the past, we built products but never really talked about them publicly. Even when we raised $400,000 for Oraclus in 2022, we didn’t announce it in the media or on social networks. At the time, it felt like the amount wasn’t big enough to mention. But looking back, if we had made more noise, maybe those earlier projects would have had a future.
It’s also important to be based in the same country where most of your clients are, especially if you’re selling a complex product. With Oraclus, most of our potential customers weren’t in Kazakhstan. We often traveled to places like Singapore, the UAE, and other countries where blockchain was growing fast. But we couldn’t close any major deals. When you’re signing a large contract, it’s crucial to be physically close to the other party.
When opening a funding round, it’s important not to think along the lines of «we’re in Kazakhstan, so everything is cheaper here». If you want to compete globally, you need the ability to hire top talent from around the world. This helps solve complex problems faster and move your product forward. That’s why it’s essential to raise a substantial amount of funding.
Another mistake we made was losing focus. In our previous projects, we concentrated too much on building the product when we should have focused more on selling. With shai.pro, we took a different approach. We pitched the idea to our first client, an investment company, secured funding, and used that money to develop the product.
«We have specialists on our team who’ve built GenAI solutions at international corporations»
– What does shai.pro offer now?
– Our main product is a platform that allows companies, including banks, quasi-governmental organizations, and other large corporations, to independently create AI agents and digital assistants.
We also offer several ready-made AI agents. The first one we developed was SHAI Summarization Agent, which creates concise summaries based on conversations in corporate chats. Later, we added SHAI Report Generator Agent, which can process multiple documents and generate a report based on a given template. There’s also SHAI Voice Assistant Agent, a voice-based tool that transcribes audio files. And that’s just part of the product lineup.
In addition, we’re developing Financial Agent Studio for investment companies, a solution that includes around 10 AI agents designed to simplify the most common tasks for this type of client.
– Do you have many competitors?
– In my opinion, about six months ago there were hardly any competitors in Kazakhstan. But now, companies developing similar solutions are starting to appear. Still, we don’t see that as a problem. First, we’re several steps ahead in terms of expertise. Second, the presence of similar projects actually helps with sales — more and more large clients are becoming aware of AI agents, so we don’t have to explain the value of the technology to potential customers as often as we used to.
– What makes shai.pro different from other AI agents?
– Most of the solutions on the market are more or less similar. That’s why the uniqueness of shai.pro lies in its team and the expertise of our people. We have specialists who’ve built GenAI solutions at major international corporations. Thanks to them, we can respond quickly to market changes and develop truly powerful and useful products.
In addition, most of our products operate on-prem (a deployment model where the product or platform is installed within the client company’s own infrastructure, rather than in the cloud — note by Digital Business). This approach is typically preferred by enterprise clients who handle a lot of confidential and sensitive information. We pay special attention to data security, and we have a dedicated team focused on that.
«We’re discussing contracts worth 100 million tenge per year with some clients»
– Who are the clients of shai.pro?
– We have around 30 clients in our portfolio, including government organizations, quasi-governmental bodies, and financial companies. Most of them are based in Kazakhstan. The average deal cycle is about three months, but some clients are ready to sign the paperwork within a week.
At the same time, selling the platform itself is quite challenging, as many clients still don’t fully understand what kind of solutions they actually need. Once we introduced vertical agents, the deal-closing process became much faster.
In addition, the product isn’t cheap, and enterprise clients need to carefully calculate both the tangible and intangible benefits of using our solutions. That’s much easier to do with ready-made AI agents.
There aren’t many clients yet who buy the platform and build their own agents. Most prefer us to handle everything from setting up the platform with AI agents to configuring the LLM. The technology is still relatively new, and many companies don’t yet have in-house specialists with experience in this area.
– What is the startup’s business model?
– We mainly sell annual licenses, but the final cost is customized and depends on the number and complexity of the agents. For example, until the end of December, you can get a one-year subscription to Salyq.ai, an AI-powered tax advisor, for just 5,000 tenge. After that, the price will go up.
Within the AI agent platform, contract amounts are usually much higher. Setting up and maintaining a single AI agent costs around 10 to 20 million tenge per year. With some clients, we’re discussing contracts starting from 100 million tenge annually.
– Have you reached the break-even point?
– Not yet, but we’re making progress. In our field, it’s hard to calculate MRR because we might sign several large annual contracts in a single month, but the revenue has to be spread over 12 months. By the end of the year, we’ll be able to share exact figures.
«The founder’s main task is to keep the team together»
– How much has been invested in shai.pro so far?
– We’ve raised a total of $6 million for the project from Ruslan Adilbaev, with $5 million of that coming in September. Most of the funds go toward supporting the team and developing the product. Currently, around 70 people work at shai.pro, with 90% of them based in Kazakhstan. We’re actively hiring right now, especially looking for strong GenAI specialists.
– How will the project develop over the next year?
– We’re focusing on R&D to stay flexible and quickly adapt to market changes.
We’re also in the process of finalizing agreements with Kazakhtelecom, which would allow them to offer our solutions to Samruk-Kazyna portfolio companies. Previously, deals were often delayed because many companies simply didn’t have the GPUs and graphics cards needed to run our products. Now the situation has changed. Kazakhtelecom has the hardware, and we have the technology.
We’re also looking into entering the European market. One of our co-founders, Dilshat Uteshev, lives in the UK and meets with potential clients. For example, our solution is currently being actively tested by Galvani Bioelectronics Limited, a joint venture between Alphabet (Google’s parent company) and pharmaceutical giant GSK. Our product completed a task in just a few minutes that used to take the corporation three months. If we gain more clients in the region, we’ll open a local office.
– You’ve been launching products in Kazakhstan for over five years. How do you assess the state of the startup ecosystem in our country?
– In Kazakhstan, there are more and more opportunities each year to grow a profitable product within the country.
In the past, everyone was chasing investment. Now we have venture funds, business angels, and soon a fund of funds will be launched. Accelerators and support programs from Astana Hub and other organizations are being launched regularly. We’ll start seeing the results from those who went through them very soon. I’m confident that a new generation of young entrepreneurs will emerge in Kazakhstan — small teams of 3 to 5 people who will be able to build serious products and make real money from them.
– What advice can you give to aspiring startup founders?
– Don’t go through accelerators just to check a box. If something doesn’t work out the first time, you need to keep going and try new solutions. The reason for failure usually isn’t the program itself. It could be the market, the team, wrong expectations, or investments that were too early or not the right fit. The knowledge and experience you gain from every program stay with you. You just have to put them into practice.
Over the years, I’ve realized that the most important thing in a startup is not letting the company die. The founder’s job is to keep the team together, because these are the people who shape the culture, believe in the idea, and follow your lead. You have to give them the sense that they’re doing something meaningful, that they’re part of something bigger.
It was thanks to the team that we made it through tough times. We looked for ways to earn quickly and cover cash flow gaps. Many startups shut down in those situations. We managed to stay afloat because the team stayed together.